2001 yılında kurulan İstanbul Maslak’taki “Proje 4L İstanbul Çağdaş Sanat Müzesi”, Türkiye’deki güncel sanatı ve sanatçıları destekleyerek ülkemizin önemli bir eksiğini gideren, 2005 yılından itibaren kurucusu Elgiz Ailesi’nin çağdaş sanat koleksiyonunu da kalıcı olarak sergilemeye başlayan bir kurum.
İTÜ’lü yüksek mimar-mühendis Dr. Can Elgiz ve siyaset bilimcisi eşi Sevda Elgiz’in 1980’lerin ortalarından itibaren oluşturmaya başladığı koleksiyon, Tracey Emin, Jan Fabre, Barbara Kruger, Cindy Sherman, Andy Warhol, Peter Halley, Paul McCarthy ve Robert Rauschenberg
gibi çağdaş sanatın dünyadaki önemli isimlerinin yanı sıra, Erol Akyavaş, Ömer Uluç, Fahrelnissa Zeid, Nejad Devrim ve Abdurrahman Öztoprak gibi Türk ustalarının eserlerine ev sahipliği yapıyor.
 |
| Abdurrahman Öztoprak (detay), “Missa Solemnis L.v Bethoven’a Saygıyla Nüvit Özdoğru Anısına, 2005, 300 x 360 cm, Elgiz koleksiyona giriş tarihi: 2005 |
Gilbert & George, Sol LeWitt gibi uluslararası sanatçıların eserlerinin de Türkiye’de izlenmesini sağlamış olan Maslak’taki müzeye bu sefer gidişim Müze Müdürü Billur Tansel ile bu röportajı gerçekleştirmek içindi:
Müzenin ismindeki “Proje 4L” ne anlama geliyor?
Proje4L Müze’nin ilk kurulduğu yer 4. Levent olduğu için bu adı almış 2001 yılında.
 |
| Gilbert & George (detay) “Yirmiüç Uğrak”, 2003 Karışık teknik. Elgiz koleksiyonuna giriş tarihi: 2005 |
İnşaat döneminden itibaren bir müze olarak tasarlanmış olan müzenin 2000 metrekarelik açık ve kapalı alanlarının kullanım biçimlerini anlatır mısınız?
Müzenin ana mekanı sürekli sergiler için kullanılıyor. Elgiz Koleksiyonu’ndan bir seçki izlenebilirken, süreli sergiler mekanında da değişen sergiler yer alıyor. Açık Arşiv Odası, Proje Odaları ve Teras Sergileri ile genç sanatçılar ve çağdaş sanat üretimine destek veriliyor. Açık Arşiv Odası’nda sanatçılar tarafından gönderilen portfolyolar izleyenlerin beğenisine sunuluyor. Böylece çalışmalarıyla ilgilen uluslararası sanat aktörlerinin sanatçılar ile bağlantı kurması sağlanmış oluyor.
Aynı zamanda, proje önerileri ile başvuran genç sanatçı ve küratörlerin porfolyoları müze kurulu tarafından inceleniyor ve seçilen yeni yeteneklere Proje Odaları’nda eserlerini sergileme imkânı veriliyor.
 |
| Ergin Çavuşoğlu (detay), Rezonans 2002, tuval üzerine akrilik, 71 x 305 cm, Elgiz koleksiyonuna giriş tarihi: 2001 |
Müze’nin üzerinde ise 2012 senesinde kurulan 1500 m2’lik açık hava sergi alanında da heykel, enstalasyon, land art gibi değişkenlik gösteren projeler izleyici ile buluşmaktadır. Proje4L/Elgiz Çağdaş Sanat Müzesi özellikle yurtdışından çağdaş sanat alanında yetkin kişilerin ilk ziyaret mekanı olmasının yanı sıra, çeşitli eğitim kurumlarının güzel sanatlar veya sanat tarihi derslerine de ev sahipliği yapar. Öte yandan, özel bir koleksiyon müzesi olması nedeniyle, yurtdışından davet edilen koleksiyonerlerin, çağdaş sanat toplama ve paylaşma deneyimlerini anlattığı söyleşiler de düzenleyen bir güncel sanat merkezidir.
Yaratıcılıklarını sanatsal üretime dönüştürebilmeleri için genç sanatçılara ne gibi destekler sağlıyorsunuz?
Onlara uluslararası görünebilirlik sağlayan bir platform sunuyoruz.
Türk çağdaş sanatının yurt dışında saygınlık kazanmasına, genç sanatçılarımızın dünya çağdaş sanat platformunda tanınmalarına vesile olan müzenizi bugüne kadar kaç izleyici gezdi?
11 senelik ziyaretçi sayısını net olarak söylemek mümkün değil ama özellikle yurtdışından gelen büyük bir izleyici kitlesi var, üniversitelerden, müzelerden, galerilerden..
 |
| Cindy Sherman (detay), “İsimsiz”, Renkli fotoğraf, 156 x 231 cm, Elgiz koleksiyonuna giriş tarihi: 2005 |
Türk sanatının küreselleşme sürecinde ön plana çıkmasına katkıda bulunan Elgiz Koleksiyonu hangi genç sanatçıların eserlerini bünyesine kattı? Koleksiyonda yeralan eserlerden bahsedebilir misiniz?
Koleksiyonda sayısız genç sanatçının eserleri var, mekanda genç ve usta sanatçılar yanyana sergilenmekte. Tunca Subaşı, İskender Yediler, Burak Delier, Nilbar Güreş, Y. Bahadır Yıldız, Tanzer Arığ, Bengü Karaduman gibi genç sanatçıların eserleri koleksiyona dahil edilen eserlerden bazıları.
Türk ve yabancı ustalarla genç sanatçıların birlikte yer aldığı Elgiz Koleksiyonu, üslup, tür ve malzeme bakımından büyük bir çeşitliliğe sahip bulunuyor. Koleksiyonun eklektik yapısı kavramsal ve biçimsel çeşitlilik göstererek izleyiciyi son 30 yılın önemli çağdaş sanat hareketliliği içinde bir yolculuğa çıkarıyor. Koleksiyonda yer alan yerel ve uluslararası yapıtlar, içtenlik ve saygı ile bir arada sergileniyor.
Sürekli sergi alanında Elgiz Koleksiyonu’nun Gilbert & George, Cindy Sherman, Tracey Emin, Jan Fabre, Eric Fischl, Hiroshi Sugito, Sol LeWitt, Azade Köker, Marcus Oehlen, Ergin Çavuşoğlu gibi olmazsa olmazları izlenebilir.
 |
| Paul McCarthy (detay), “İsimsiz”, Propo serisinden, “Mayonez ve Saf Vazelin”, 2002 Alüminyum üzerine sibakrom, 122 x 183 cm, Koleksiyona giriş tarihi: 2003 |
Açık havadaki “Teras Sergileriniz” devam edecek mi?
Elgiz Müzesi’nin kuruluşunun 10. yılı nedeniyle müzenin yer aldığı yapının üzerindeki 1500m2’lik mekan, bu yıl açık alan heykellerinin uzun süreli sergileneceği bir sergileme alanına dönüştürüldü. 18 Haziran – 18 Ağustos 2012 arasında gerçekleştirilen ilk “Teras Sergisi” 40 yaş altı genç heykel sanatçılarının yapıtlarına ayrıldı. 23 genç sanatçının heykelleri, Seyhun Topuz, Rahmi Aksungur, Nilüfer Ergin, Haşim Nur Gürel ve Can Elgiz’den oluşan Danışma Kurulu tarafından değerlendirilerek sergilendi.
9 Ekim – 8 Aralık 2012 tarihleri arasında ise “Teras Sergisi” >40 gerçekleştirildi. 40 yaş üstü 22 sanatçının Ayazağa’nın zorlayıcı hava şartlarına karşı direnen işleri plazaların gölgesinde sanatsever izleyiciyle buluştu.
Teras Sergileri her sene değişen konseptlerle devam edecek, 2013 Nisan’da Avusturalyalı Land Art sanatçısı Andrew Rogers’ın bir enstalasyonu halktan katılımcılar ile birlikte realize edilecek ve sergileniyor olacak. İzleyen aylarda da sürprizler devam edecek…
Proje 4L / Elgiz Çağdaş Sanat Müzesi
Meydan Sokak, Beybi Giz Plaza, Maslak 34398 İstanbul/ Turkey